Kemalizm, Sol ve Milliyetçilik

Türkiye’de yıllar geçiyor ama çoğu şey hiç değişmiyor; bunlardan biri de Kemalizm tartışmaları. Kemalizm’i anlatmak için yüzlerce sayfa yazmak lazım belki. Ancak şu an bunu yapmak mümkün değil, bir kitapta olur belki o. Bu yazımda sınırlı alanımızda sınırlı konularda anlatmaya çalışacağım Kemalizm’i. Kemalizm nedir? Sol nedir? Kemalizm’in siyasi yörüngesi nedir?  Kemalist milliyetçilik anlayışı nasıldır? Bu sorulara yanıt verip görüşlerimi aktaracağım.

Kemalizm için birçok tanım yapabiliriz. Tek cümlede özetleyen en iyi tanım ise yıllar önce ODTÜ ADT’nin yaptığı tanımdı diye düşünüyorum. “Kemalizm yurdumuzun kendi koşullarından doğan ve gelişen; tam bağımsızlık, anti-emperyalizm ve Misak-ı Milli temelleri üzerinde yükselen, içinde evrensel değerler barındıran ulusal bir çağdaşlaşma ideolojisidir…”

Kemalizm bazılarının iddia ettiği gibi modası geçmiş bir ideoloji değildir çünkü bazı farklı ideolojiler gibi kutsal kitap muamelesi gören kitapları, ezberleri, temelsiz varsayımları yoktur. Kemalizm gelişmeye açık ve her dönemin şartlarını karşılayan bir ideolojidir, durağan bir ideoloji değildir. Tabii ki bu durum kırmızı çizgileri ve hedefleri olmadığı anlamına gelmez.

Kemalizm’in hedefi Misak-ı Milli sınırlarında tam bağımsız, çağdaş, demokratik ve halkçı bir ulus devlet inşa etmektir. Siyasi ve iktisadi bağımsızlık, çağdaş bir toplum, demokratik bir ülke ve halkın olabildiğince en büyük kısmının refahı… Kemalizm’in hedefleri bunlardır. Ulus devlet, 6 ilke ve Türkiye Cumhuriyeti’nin bölünmez bütünlüğü de Kemalizm’in kırmızı çizgileridir.

Türkiye’de sol diyince akla genelde sosyalizm ve komünizm geliyor ve sol kavramına soğuk savaş döneminden kalmaalışkanlıklarla öcü gibi yaklaşılıyor. Soğuk savaş sonrası doğan ve Z kuşağı dediğimiz kuşakta da Türkiye’de kendini sol olarak tanımlayan ancak sol ile uzaktan yakından alakası olmayan emperyalizmin ve etnik bölücülüğün kucağına oturan kişi ve kurumların ve yoğun gerici propagandanın etkileriyle de sol konusunda böyle bir eğilim hakim. Bu nedenle konunun en temeline inip kısa bir özet geçmek lazım diye düşünüyorum.

Sağ ve sol kavramlarının çıkış noktası görüşlerin ilerici-gerici endeksinden değerlendirilmesiyken Sanayi Devrimi sonrasıkomünizmin ve emek mücadelesinin ortaya çıkışıyla bu kavramlar genel olarak emek-sermaye endeksinden değerlendirilmiştir. Kemalizm ilericidir ve emekten yanadır. Yani ilericilik-gericilik ya da emek-sermaye endeksinden değerlendirilmesi fark etmez; Kemalizm soldur. İnsanın insanı sömürmediği, sınıfsal ayrıcalıkların olmadığı bir toplum yaratmayı hedeflemiştir. İnönü döneminde CHP’nin Kemalizm’den uzaklaşmaya başlaması ve ardından Demokrat Parti dönemiyle başlayan anti-kemalist iktidarlar zinciriyle ne yazık ki Türkiye Cumhuriyeti ve Türk milleti bu hedefe ulaşamamıştır. Günümüzde Kemalistler; Türk milletinin haklarını emperyalistlere, Türk emekçilerinin hakkını ise yabancı kartellere ve onların işbirlikçileri yerli burjuvaziye karşı savunmak zorundadır. Bu Kemalizm’in ve Kemalist olmanın gereğidir. 

"Milliyetçilik, Türk halkının çıkarlarının yabancı şirketlere karşı korunması demektir bir bakıma. Yabancı şirketlere, çokuluslu ortaklıklara karşı savaş vermeyen bir devlet, nasıl 'milli' olabilir? Olur mu? Olabilir mi?.."  Uğur Mumcu’dan yaptığım bu alıntıyla milliyetçilik konusuna geçelim. Son zamanlarda “milliyetçilik, anti-kemalist olmaktan geçer” diyen tipler türedi. Bu söylemler cehaletin değil gençler arasında yükselen milliyetçi dalganın Kemalist çizgiye evrilebileceğini gören gerici oluşumların propagandasının ürünü. 

Kemalizm, Türk milliyetçiliği üzerinde yükselen bir ideolojidir. Temeli Türk milliyetçiliğidir ve bu topraklarda başarılı olmuş tek milliyetçi hareket Kemalist harekettir. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde Türkiye topraklarını düşman işgalinden kurtaran Kemalistler, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’ni de kurmuştur. 

Kemalizm’in milliyetçilik anlayışı akla dayanır, Türk milletini çağdaş uygarlıklar seviyesine getirmeyi hedefler. Şovenist ya da ırkçı değildir. Türk milletinin alın terini savunur. Kemalizm Türk etnik kimliğini asla reddetmez ve Türk ulus kimliğini savunur. 

Anti-kemalist bir milliyetçilik anlayışı inşa etmeye çalışanlar milliyetçiliği akıldan uzaklatırmak ve Türk milliyetçiliğini emekçi ve cumhuriyetçi kesimler üzerinde baskı unsuru olarak kullanmak isteyenlerdir. Milliyetçiliği reddeden herhangi bir ideoloji vatansızlığa, akıl ve halkçılık içermeyen milliyetçilik ise şovenizme ve ırkçılığa evrilir. Böyle bir milliyetçilik anlayışının Türk toplumuna asla faydası dokunmaz.

Yani özetlemek gerekirse; Kemalizm soldur ve milliyetçidir. Emekten yanadır ama proletarya diktası hedeflemez, piyasayı kontrol eder ama özel teşebbüsü yasaklamaz; milliyetçidir ama milliyeti ırka değil vatandaşlığa, kültürel/coğrafi/hissibirlikteliğe, ortak dile ve birlikte yaşama isteğine dayandırır. Türk milletinin, Misak-ı Milli sınırlarında insanca ve kardeşçe yaşadığı , tam bağımsız ve demokratik bir Türkiye Cumhuriyeti hedefler Kemalizm.

Günümüzde vatan, emek ve çağdaşlık mücadelesi birbirinden ayrı tutulamayacak hale geldi. Türk gençliği geleceğini geri almak için emperyalistlere ve maşalarına, yerli ve yabancı burjuvaziye, tarikat ve cemaatlere ve düzen siyasilerine karşı mücadele etmek zorunda. Bu mücadelenin yolu da  Kemalizm’de buluşmaktan geçiyor.